Czym jest plexi?
Płyty plexi czyli akryl, jak to niektórzy nazywają, jest tworzywem sztucznym o świetnych właściwościach. Doskonała odporność na promienowanie UV i warunki pogodowe. Akryl jest bardziej przezroczysty niż szkło, ale nie tak kruchy i nie pęka tak szybko. Po drugie jest zdecydowanie lżejszy od szkła przy jednoczesnym zachowaniu więszej transparencji. Istnieją różne rodzaje, rozmiary i kolory akrylu.
Zastosowanie:
- przemysł
- reklama
- budownictwo
- wyposażenie sklepów
- sprzęt laboratoryjny
- oświetlenie
- meble
- dzieła sztuki
- wiele innych
Plexiglas, Perspex, Altuglas… jak to się nazywa?
Plexi – szkło akrylowe (PMMA) występuje pod wieloma nazwami, każdy producent (fabryka) ma swoją nazwę rynkową.
Nazwy wybranych producentów pleksi:
Plexiglas®, Akrylon®, Altuglas®, Lucite®, Perspex®, Plazcryl®, Oroglas®, Polycasa Acryl® and Polycasa XT®, Solarkote™ Diakon® , Acrypet™, Crylon® and Crylux®.
Nazwy potoczne PMMA:
Akryl, plexi, pleksi, pleksa, pleksiglas, metapleks, szkło akrylowe, polimetakrylan metylu
Właściwości płyt plexi:
- Odporne na działanie warunków atmosferycznych, olejów mineralnych, rozcieńczonych kwasów i zasad.
- Tworzywo odporne na działanie promieniowania UV oraz starzenie.
- Dobre właściwości optyczne i doskonałe wykończenie powierzchni, przezroczystość zbliżona do szkła.
- Dopuszczone do kontaktu z żywnością.
- Dobre właściwości recyklingowe.
Rodzaje płyt pleksi
XT-HI – płyty o podwyższonej odporności na uderzenia.
XT-UVT – płyty przepuszczające promienie UV, stosowane w solariach,
XT-Lustra – płyty srebrne, złote oraz kolorowe (dostępne na zamówienie) z jednostronną powłoką dającą efekt lustra.
OPAL WO 025 – przepuszczalność światła 25%, opal WO 075 – przepuszczalność światła 75%. opal WO 047 – przepuszczalność światła 47%, BIAŁY WO 004 – przepuszczalność światła 4%. WL 053 LED – przepuszczalność światła 53%.
Czym są płyty akrylowe czyli plexi?
Produkt końcowy w 90–95% składa się z PMMA, a resztę stanowią dodatki (stabilizatory, plastyfikatory, barwniki i pigmenty, środki antyadhezyjne). Szeroki asortyment składający się z płyt bezbarwnych, opalowych, białych, kolorowych (kryjące, translucentne i transparentne) i wykończeń powierzchni z połyskiem lub matowych, stwarza nieograniczone możliwości zastosowań.
Przezroczyste arkusze charakteryzują się przepuszczalnością światła wynoszącą 93%.
Są znacznie lżejsze i odporniejsze na uderzenia niż szkło o podobnej grubości.
Odporność pleksi na UV i warunki atmosferyczne
Nie przepuszczają promieniowania UV, zawierają w sobie filtry UV i wymagają powkrywania ich dodatkową warswą lakieru lub filtru zabezpieczającego. Płyty mają trwałośc ok 10 lat na zewnątrz, jeden z producentów oferuje obecnie grwarancję nawet na 30 lat.
Charakteryzują się dużą stabilnością termiczną i niską wodochłonnością.
Arkusze są łatwe w obróbce i poddają się większości technik przetwarzania i formowania, co zapewnia atrakcyjność wzornictwa.
Bezpieczeństwo i wytrzymałość pleksi
Arkusze z tworzywa akrylowego mają 17 razy większą udarność niż szkło, co oznacza, że do rozbicia akrylu potrzeba znacznie większej siły niż szkło.
METAKRYLAN METYLU
🔍 Czy plexi (PMMA) jest tworzywem na bazie ropy?
Nie bezpośrednio. Plexi (PMMA – polimetakrylan metylu), znane jako szkło akrylowe, jest tworzywem syntetycznym powstającym z metakrylanu metylu (MMA). MMA to związek chemiczny otrzymywany zazwyczaj z pochodnych ropy naftowej i gazu ziemnego — głównie acetonu, cyjanowodoru i metanolu.
Z czego to jest zrobione?
Metakrylan metylu cząsteczką stanowiącą bazę lub monomerem, z którego powstaje polimetakrylan metylu i wiele innych polimerów akrylowych. Notacja chemiczna tego materiału to [CH2=C(CH3)COOCH3]. Jest zapisany w takiej formie, w miejsce bardziej popularnego zapisu chemicznego [C5H8O2], aby wskazać podwójne wiązanie (=) między dwoma atomami węgla w środku.
Podczas polimeryzacji jedno odgałęzienie tego podwójnego wiązania ulega rozerwaniu i łączy się ze środkowym atomem węgla innej cząsteczki metakrylanu metylu, rozpoczynając łańcuch. Proces ten jest powielany aż do powstania końcowego polimeru.
Metakrylan metylu można utworzyć na kilka sposobów. Jednym z powszechnych sposobów jest reakcja acetonu [CH3COCH3] z cyjanowodorem [HCN] w celu wytworzenia cyjanohydryny acetonu [(CH3)2C(OH)CN]. Ten z kolei poddaje się reakcji z alkoholem metylowym [CH3OH] w celu wytworzenia metakrylanu metylu.
Inne podobne monomery, takie jak akrylan metylu [CH2=CHCOOCH] i akrylonitryl [CH2=CHCN], można łączyć z metakrylanem metylu, tworząc różne akrylowe tworzywa sztuczne. Kiedy dwa lub więcej monomerów łączy się ze sobą, wynik jest znany jako kopolimer. Podobnie jak w przypadku metakrylanu metylu, oba monomery mają podwójne wiązanie na środkowych atomach węgla, które rozszczepia się podczas polimeryzacji, łącząc się z atomami węgla innych cząsteczek. Kontrolowanie proporcji tych innych monomerów powoduje zmiany elastyczności i innych właściwości powstałego tworzywa sztucznego.
➡️ choć plexi nie jest „plastikiem z ropy” w prostym znaczeniu (jak np. polietylen), to jego produkcja opiera się na surowcach pochodzących z petrochemii.
Czy plexi jest ekologiczne?
Ekologia plexi:
-
PMMA to tworzywo sztuczne o wysokiej trwałości i przezroczystości.
-
Nie zawiera bisfenolu A (jak niektóre poliwęglany) ani chloru (jak PVC).
-
Można je technicznie recyklingować lub depolimeryzować, choć w praktyce nadal rzadko.
-
Nie rozkłada się biologicznie
-
Produkty z PMMA mogą być bardziej ekologiczne, jeśli są długo używane i później poddane recyklingowi.
Co to właściwie jest plexi?
Plexi to tworzywo sztuczne produkowane z metakrylanu metylu (MMA) – związku chemicznego otrzymywanego głównie z pochodnych gazu ziemnego i ropy naftowej. Choć nie jest to materiał pochodzenia naturalnego, plexi posiada szereg właściwości, które mogą być korzystne dla środowiska – pod warunkiem odpowiedniego wykorzystania.
Ekologiczne zalety plexi
-
Trwałość i odporność
PMMA jest wyjątkowo odporne na warunki atmosferyczne, promieniowanie UV i uszkodzenia mechaniczne. Dzięki temu produkty z plexi mogą być użytkowane przez wiele lat, co zmniejsza częstotliwość wymiany i ilość odpadów. -
Możliwość recyklingu
Plexi można poddać recyklingowi – zarówno mechanicznie (rozdrabnianie i ponowne przetwórstwo), jak i chemicznie (procesy depolimeryzacji, pozwalające odzyskać monomer MMA). W praktyce recykling plexi jest coraz bardziej powszechnie realizowany. -
Czyste spalanie
PMMA nie zawiera chloru ani halogenów – podczas spalania (np. w spalarniach odpadów) nie wydziela toksycznych gazów takich jak dioksyny, co czyni je bezpieczniejszym od wielu innych tworzyw sztucznych.
Wyzwania środowiskowe
-
Nie ulega biodegradacji
Plexi jest materiałem trwałym, ale oznacza to również, że nie rozkłada się w środowisku naturalnym. Niewłaściwe składowanie może prowadzić do długotrwałego zanieczyszczenia środowiska. -
Produkcja oparta na surowcach nieodnawialnych
Choć plexi nie zawiera szkodliwych dodatków, jego produkcja nadal opiera się na surowcach pochodzących z petrochemii.
Alternatywy i nowe rozwiązania
W odpowiedzi na rosnącą świadomość ekologiczną coraz częściej dostępne są:
-
Plexi z recyklingu (np. Green Cast®) – wykonane w 100% z odzyskanego PMMA,
-
Nowe biotworzywa i kompozyty, które mogą stanowić alternatywę w niektórych zastosowaniach.
Nasze podejście
W Plast-Form stawiamy na odpowiedzialne gospodarowanie materiałami. Korzystamy z plexi renomowanych producentów, oferujemy możliwość wykorzystania odpadów produkcyjnych, a także stale monitorujemy nowe, bardziej ekologiczne rozwiązania dostępne na rynku.
Uważamy, że klucz do zrównoważonego wykorzystania plexi leży w:
-
jakości wykonania,
-
długim czasie użytkowania produktu,
-
odpowiednim recyklingu po zakończeniu cyklu życia.